ҚР ҰЯО ГЗИ Деректер орталығында Ядролық сынақтарға жан-жақты тыйым салу туралы шарт ұйымының Дайындық комиссиясының Б жұмыс тобының жетекші мамандарының қатысуымен техникалық кеңес өткізілді.

10 қазанда Қазақстандық ұлттық деректер орталығы Ядролық сынақтарға жан-жақты тыйым салу туралы шарт ұйымының (ЯСЖТШҰ) сарапшылар делегациясын қабылдады. Орталықта техникалық кеңес пен техникалық экскурсия өтті. Техникалық кеңеске Ұлттық ядролық орталықтың бас директоры Э.Ғ.Батырбеков – ЯСЖТШҰ Б тобының төрағасы, қатысты. ҚР ҰЯО бас директорының орынбасары С.А.Березин, қонақтар: David Bowers (Ұлыбританияның ҰТО), Florian Haslinger (Швейцарияның сейсмологиялық қызметі), Ian Hoffman (радиациялық қауіпсіздік Бюросы, Канада), David Chambers (Ұлыбритания СІМ қорғаныс және халықаралық қауіпсіздік дирекциясы), Helene Ruud (ядролық сынақтарға тыйым салу жөніндегі мониторинг бөлімі, НОРСАР, Норвегия), Laslo Evers (Корольдік метеорологиялық институттың сейсмология және акустика бөлімі, Нидерланды), David McCormack (Табиғи ресурстар, Канада), ҚХДО мамандары қатысты.

Техникалық кеңес өтті. Б жұмыс тобының төрағасы Э.Ғ.Батырбеков Қазақстан жеріне келген барлық қонақтарды жылы қарсы алып, барлығына табысты жұмыс тіледі.

Орталық директоры Наталья Михайловна орталық қызметінің негізгі мынандай бағыттар бойынша

- ҚР ҰЯО ГЗИ және ЯСЖТШҰ қолдау деректері орталығының қызметі; 

- осы мониторинг станцияларын Қазақстан Республикасының ұлттық мүдделеріне пайдалану;

- ғылыми міндеттерде тарихи аналогтық сейсмограммаларды ядролық жарылыстарды сақтау және пайдалану жөніндегі қызмет;

- ғылыми жобалар мен келісімшарттарды орындау туралы баяндама жасады.

Қосымша  баяндамашылар Орталықтың техникалық қолдау тобының жетекшісі И.И.Комаров, Орталық директорының орынбасары А.С.Мұқамбаев, талдау және ғылыми зерттеулер тобының жетекшісі И.Н.Соколова болды.

Техникалық кеңесте.

Техникалық қолдау тобының жетекшісі И.И.Комаров

Отырысқа ҚХДО жас мамандары – Абылай Өзбеков, Нұрбек Сейнасинов, Павел Рябенко, Исағали Әсем, Виталий Дубровин қатысты. Олар ЯСЖТШҰ-ның «жас қанат кәсіпқойларының» жұмысына белсене қатысады. Кездесуде олар Норвегияның НОРСАР орталығының өкілі және де осы қызметті жас мамандармен басқаратын Хелен Руудпен танысты. Орталықтың жас мамандарының ЯСЖТШҰ іс-шараларына қатысу жоспарлары белгіленді.

Содан кейін техникалық экскурсия өткізіліп, онда қонақтар орталықтың қызметімен жақынырақ таныса алды.

Орталық директоры Наталья Михайлова қонақтарды ЯСЖТШҰ-ны қолдау мақсатында цифрлық сейсмограммаларды түсіндіру және өңдеу жөніндегі Халықаралық тренинг орталығының жұмысымен таныстырды. Тренинг-Орталық 2010 жылы Норвегия СІМ қаржылай қолдауымен және НОРСАР әдістемелік көмегімен ашылды. Онда Орталық Азияның 5 елінен 150-ге жуық адам оқытылды. Қазір бұл жоба аяқталды.

Тренинг-орталыққа бару.

Хелен Рууд (Норвегия) оқу орталығында.

И. И. Комаров қонақтарға операциялық орталықты таныстырды, ҚР ҰЯО желісінің станцияларынан деректерді жинау және беру жұмыстары туралы айтты.

  Техникалық экскурсияда.

Орталықта оператор-талдаушылардың тәулік бойы кезекшілігі жүргізіледі. Шұғыл хабарламалардың сейсмикалық бюллетеньдері, Орталық Азияның өңірлік бюллетені жасалады. Қонақтар деректерді өңдеу қызметімен, деректер орталығының веб-сайтымен танысты. Оларға кезекші оператор-талдаушы Аида Мұқамбаева, ғылыми қызметкер Нұрбек Сейнасинов, орталық директоры Н.Н. Михайлова кеңестер берді.

Деректерді өңдеумен танысу және сейсмикалық бюллетеньдер жасау.

Оператор-аналитиктің жұмыс бөлмесінде.

Қонақтарға әлемнің түрлі сынақ полигондарындағы ядролық жарылыстардың жазбалары бар тарихи сейсмограммалар мұрағаты көрсетілді. И.Н.Соколова зерттеу міндеттеріне арналған мұрағат және сейсмограмма жұмыстары  туралы айтты.

Ядролық жарылыстардың тарихи сейсмограммалары мұрағатына бару.

Қорытынды отырыста қонақтар ЯСЖТШ-ны қолдау үшін орталық орындайтын жұмыстардың жоғары деңгейі мен үлкен көлемін атап өтіп, Орталықтың барлық ұжымына табыс тіледі.

Сарапшылар тобы одан әрі Курчатов қаласындағы ұлттық ядролық орталығының институтына, бұрынғы Семей сынақ полигонындағы «Тәжірибе алаңына» барады.

2022 жылғы 10 қазан, техникалық кеңес қатысушылары.

ҚХДО директоры,

Н.Н.Михайлова